JAK PRAWIDŁOWO SPORZĄDZIĆ TESTAMENT? RODZAJE TESTAMENTÓW ORAZ NAJCZĘSTSZE BŁĘDY

Przepisy polskiego prawa stanowią, że rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci możemy tylko w testamencie. Powyższe oznacza, że jeśli chcemy po śmierci przekazać majątek określonej osobie musimy sporządzić testament.

Testament jest dokumentem ściśle sformalizowanym, a jakiekolwiek odstępstwo od przewidzianej przez prawo formy testamentu, skutkuje jego wadliwością i nieważnością.

Polskie prawo wyróżnia grupę testamentów zwykłych oraz szczególnych. Do grupy testamentów zwykłych należą: testament holograficzny, notarialny i alograficzny, natomiast do grupy testamentów szczególnych należą testamenty: ustny, podróżny i wojskowy.

TESTAMENTY ZWYKŁE

– TESTAMENT HOLOGRAFICZNY (WŁASNORĘCZNY)

Jest jednym z najczęściej występujących testamentów a zarazem również najłatwiejszym. Testament holograficzny musi spełniać następujące wymogi:

  1. Musi być sporządzony własnoręcznie;

  2. Musi być podpisany przez testatora;

  3. Musi zawierać również datę;

Brak zachowania powyższych elementów skutkuje nieważnością testamentu. Wyjątkiem jest jedynie data o ile jej brak nie będzie budzić wątpliwości dotyczących treści dokumentu, a także wzajemnego stosunku pomiędzy innymi testamentami sporządzonymi przez tę samą osobę.

WAŻNE!

Nie można spisać testamentu na komputerze, a następnie go własnoręcznie podpisać. Nie można również poprosić innej osoby o sporządzenie testamentu, a samemu się tylko pod nim podpisać. Taki testament jest nieważny

Nie można spisywać wspólnego testamentu np. z małżonkiem. Testament może spisać tylko jedna osoba, a zatem wspólne spisanie testamentu powoduje jego nieważność.

Testament własnoręczny jest najłatwiejszy do sporządzenia, bowiem możemy sporządzić go w domu. Z praktyki wynika jednak, że jest również najczęściej podważanym testamentem przez spadkobierców.

– TESTAMENT NOTARIALNY

Najpewniejsza forma testamentu, gwarantująca zachowanie ważności oraz uniknięcie błędów formalnych unieważniających testament jest sporządzenie testamentu w formie testamentu notarialnego.

Testament notarialny jest sporządzany przez notariusza, który spisuje oświadczenie woli testatora i nadaje mu formę aktu notarialnego.

Notariusz po spisaniu ostatniej woli testatora odczytuje spisany tekst na głos i jeżeli sporządzający testament zgadza się z odczytaną treścią, podpisuje się pod dokumentem. Na tym samym dokumencie podpisuj się również notariusz. Testament taki, podobnie jak własnoręczny, musi być opatrzony datą sporządzenia. Za testament notarialny wnosi sie opłatę zgodną z obowiązującą taksą notarialną

– TESTAMENT ALOGRAFICZNY

Zastosowanie tej formy testamentu ma miejsce, gdy osoba chcąca przekazać swą ostatnią wolę, ze względu na stan zdrowia nie jest w stanie zrobić tego własnoręcznie.

W przypadku tego rodzaju testamentu konieczni są świadkowie. Konieczna jest obecność dwóch świadków oraz urzędnika. W obecnym stanie prawnym uprawnienia do odbioru tego typu oświadczeń mają następujące podmioty: wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa, sekretarz powiatu albo gminy oraz kierownik urzędu stanu cywilnego.

Żeby sporządzony w tej formie testament był ważny, konieczne jest wysłuchanie oświadczeń testatora oraz spisanie ich w protokole, a także opatrzenie protokołu datą. Co ważne, dokument ten musi być podpisany przez spadkodawcę, świadków oraz urzędnika osobiście. Jeżeli spadkodawca nie może złożyć podpisu, wzmianka o tym powinna znaleźć się w protokole wraz ze wskazaniem przyczyny takiego stanu rzeczy Testamentu w tej formie nie mogą sporządzić osoby głuche oraz nieme.

Nie każda osoba może być również świadkiem przy sporządzaniu testamentu alograficznego. Zgodnie z prawem takiej możliwości nie mają osoby które:

  1. nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych;

  2. są niewidome, głuche lub nieme;

  3. nie potrafią czytać ani pisać;

  4. nie władają językiem, którym posługuje się testator;

  5. skazano prawomocnym wyrokiem sądowym za przestępstwo składania fałszywych zeznań.

TESTAMENTY SZCZEGÓLNE

– TESTAMENT USTNY

W przypadku istnienie obawy rychłej śmierci spadkodawcy lub jeśli ze względu na okoliczności nie można zachować zwykłej formy testamentu albo jest to bardzo utrudnione, spadkodawca może wyrazić ostatnią wolę ustnie w obecności co najmniej trzech świadków. Jeden z nich (lub osoba trzecia) spisuje oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia z podaniem miejsca i daty sporządzenia oświadczenia. Pismo to podpisuje spadkodawca i co najmniej dwaj świadkowie.

Jeżeli treść testamentu ustnego nie została stwierdzona w powyższy sposób, można ją w ciągu sześciu miesięcy od śmierci testatora potwierdzić przed sądem. Świadkowie muszą tam złożyć zgodne zeznania. Jeśli przesłuchanie jednego ze świadków nie jest możliwe, sąd może poprzestać na zeznaniach dwóch świadków, które nie mogą się jednak wykluczać.

– TESTAMENT PODRÓŻNY

Istnieje możliwość sporządzenia testamentu podczas podróży polskim statkiem morskim lub powietrznym. W takim przypadku testament sporządza się przed dowódcą jednostki lub jego zastępcą w obecności dwóch świadków. Dowódca lub jego zastępca najpierw spisuje wolę spadkodawcy, podając datę spisania testamentu. Następnie odczytuje pismo w obecności świadków. Wtedy dokument podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca. Jeżeli spadkodawca nie może złożyć podpisu, trzeba w piśmie podać tego przyczynę. Jeżeli zachowanie tej formy nie jest możliwe, można sporządzić testament ustny.

Testament szczególny jest ważny przez 6 miesięcy od momentu sporządzenia, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu. W tym czasie spadkodawca powinien sporządzić testament zwykły. Bieg tego terminu zostaje zawieszony na czas, w którym spadkodawca nie ma możliwości sporządzenia testamentu zwykłego np. ze względu na chorobę.

– TESTAMENT WOJSKOWY

Jest ostatnim z testamentów szczególnych. Jak sama nazwa wskazuje dotyczy żołnierzy pełniących służbę wojskową.

Istnieją 3 formy testamentów wojskowych, które polegają na:

  1. złożeniu oświadczenia woli ustnie przed sędzią wojskowym, który spisuje ją w protokole z podaniem daty i miejsca jego sporządzenia oraz odczytuje protokół spadkodawcy i czyni o tym wzmiankę w protokole;

  2. złożeniu oświadczenia woli w obecności dwóch świadków jednocześnie obecnych, z których jeden spisuje wolę spadkodawcy podając datę i miejsce, a następnie tak sporządzony testament podpisują spadkodawca i dwaj świadkowie;

  3. w razie niemożności podpisania się przez spadkodawcę oświadcza on ustnie swą ostatnią wolę w obecności trzech świadków jednocześnie obecnych, z których jeden spisuje wolę spadkodawcy podając miejsce i datę jej spisania wraz z wyjaśnieniem powodu braku podpisu spadkodawcy;

Bez względu na formę testamentu wojskowego traci on swoją moc po upływie sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego. Wyjątkiem jest tutaj sytuacja śmierci testatora.

Potrzebujesz pomocy adwokata przy sporządzeniu testamentu lub chciałbyś się poradzić w sprawie spadkowej?

Zapraszam do kontaktu telefonicznego lub online celem umówienia terminu spotkania. Działam na terenie takich miast jak Środa Śląska, Wrocław, Strzelin, Oława, Trzebica, Oleśnica, Świdnica, Wałbrzych.