Odrzucenie spadku – wszystko co musisz wiedzieć
Z chwilą śmierci spadkodawcy spadkobierca nabywa spadek z mocy samego prawa. Aby nabyć spadek nie trzeba wcześniej składać oświadczenia o przyjęciu spadku. Z mocy ustawy spadkobierca nabywa spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Istnieje również możliwość przyjęcia spadku wprost.
Co zrobić jednak w sytuacji kiedy nie chcemy nabyć spadku, bowiem posiadamy informacje, że spadkodawca posiadał liczne zadłużenia lub po prostu nie chcemy być spadkobiercami z różnych przyczyn? Spadek należy odrzucić.
Odrzucenie spadku – procedura
Oświadczenie o odrzuceniu spadku składa się przed Sądem lub notariuszem. Przed Sądem można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem notarialnie poświadczonym.
Należy pamiętać o terminie. Na odrzucenie spadku spadkobierca ma 6 miesięcy od momentu kiedy dowiedział się o swoim powołaniu. Po tym terminie spadkobierca nabywa spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Spadek może odrzucić spadkobierca ustawowy jak również testamentowy.
Kto może złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku?
Oświadczenie o odrzuceniu spadku może złożyć samodzielnie osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Takimi osobami są osoby pełnoletnie, które nie zostały ubezwłasnowolnione całkowicie lub częściowo.
W imieniu osób nieposiadających pełnej zdolności prawnej oświadczenie składają przedstawiciele ustawowi. Przykładowo w imieniu dzieci oświadczenie o odrzuceniu spadku składają rodzice. Potrzebna jest do tego jednak zgoda sądu opiekuńczego. Brak zgody skutkuje tym, że oświadczenie złożone przez przedstawiciela ustawowego jest nieważne.
Osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych może również złożyć oświadczenie przez pełnomocnika. Pełnomocnictwo musi być zawarte w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym.
Z treści takiego pełnomocnictwa powinno jednoznacznie wynikać, że upoważniono daną osobę do złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku w określony sposób lub też do odrzucenia spadku.
Skutki odrzucenia spadku
Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku skutkuje tym, że spadkobiercę traktuje się jako osobę, która nie dożyła otwarcia spadku, a co za tym idzie do dziedziczenia w następnej kolejności powołani są jego zstępni czyli dzieci.
Co jeszcze powoduje odrzucenie spadku?
- zmianę tytułu powołania do spadku – w przypadku, gdyby spadek odrzucił spadkobierca testamentowi do dziedziczenia dojdą spadkobiercy ustawowi;
- zmiany wielkości udziałów poszczególnych spadkobierców – w przypadku odrzucenia spadku przez spadkobiercę, który nie posiada zstępnych jego udział zostanie rozdzielony pomiędzy pozostałych spadkobierców;
- zmianę kręgu osób, które dochodzą do dziedziczenia - w przypadku odrzucenia spadku przez spadkobiercę, w jego miejsce do dziedziczenia powołani zostaną powołani inni spadkobiercy;
Należy pamiętać, że nie można odrzucić spadku na korzyść innej osoby.
Czy zawsze oświadczenie o odrzuceniu spadku jest skuteczne?
Nie. Jeśli oświadczenie o odrzuceniu spadku złożyła osoba nieposiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych.
Oświadczenie o odrzuceniu spadku jest nieskuteczne również w sytuacje jeśli odrzucenie prowadziłoby do pokrzywdzenia wierzycieli. Miałoby to miejsce w sytuacji jeśli spadkobierca posiadałby zadłużenie a majątek spadkowy posiadał by znaczną wartość.
W takiej sytuacji odrzucenie spadku następuje z pokrzywdzeniem wierzycieli. Każdy wierzyciel, którego wierzytelność istniała w chwili otwarcia spadku, może domagać się, żeby odrzucenie spadku zostało uznane za bezskuteczne w stosunku do niego.
Jeśli odrzucenie spadku zostanie uznane za bezskuteczne w stosunku do wierzyciela ma on prawo dokonywać egzekucji z przedmiotów należących do spadku.
Roszczenie wierzyciela ograniczone jest jednak czasowo. Ma on możliwość wystąpienia z wnioskiem w terminie 6 miesięcy od momentu powzięcia wiadomości o odrzuceniu spadku, nie później jednak niż w terminie 3 lat od odrzucenia spadku.
Skutki upływu terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku
Upływ terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku skutkuje tym, że spadkobierca nabywa spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Co to oznacza? Oznacza to, że spadkobierca przyjmuje odpowiedzialność za zobowiązania finansowe tylko do wartości otrzymanego spadku. Nie odpowiada za długi spadkodawcy swoim majątkiem.
Jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców. Termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy.
Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o odrzuceniu spadku
Osoba składająca oświadczenie o odrzuceniu spadku może uchylić się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli, w sytuacji, gdy wykaże, że działała pod wpływem błędu lub groźby, a także na skutek podstępu.
Powyższe jednak badane jest przez Sąd. Spadkobierca działający pod wpływem błędu lub groźby, który nie złożył w terminie żadnego oświadczenia, może się uchylić od skutków prawnych niezachowania terminu.
Groźba pod wpływem, której złożono (lub nie złożono) oświadczenia musi być poważna i bezprawna. Błąd z kolei musi dotyczyć treści oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Uprawnienie do uchylenia się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia o odrzuceniu spadku wygasa po upływie roku od chwili, w której spadkobierca błąd wykrył, lub od chwili kiedy ustał stan obawy.
Kancelaria Adwokacka Adwokata Eweliny Wolny zajmuje się prowadzeniem postępowań spadkowych. Jeśli masz problem ze spadkiem, nie wiesz czy powinieneś spadek przyjąć lub odrzucić, albo jak zrobić to w imieniu dzieci jestem w stanie Ci pomóc. Kancelaria mieści się we Wrocławiu oraz w Środzie Śląskiej. Świadczymy usługi również na terenie całego Dolnego Śląska.
